vlinder2_anim.GIF (20590 bytes)

Van zijdeworm tot boekenworm.

Zeeuwse bibliotheek Een expositie van boeken over en zelfs van zijde in de Zeeuwse Bibliotheek, Kousteensedijk 7 te Middelburg van 2 juni t/m 12 juli 1997 tijdens de openingsuren van de bibliotheek.

Om Zijdewormen (een ouderwets woord van de moderne variant zijderups) te kunnen kweken en om zijde te kunnen produceren heb je soms kennis en inzicht nodig uit een ver verleden.

Allereerst kennis over de voedselplant, de witte moerbeiboom. In Nederland en in de ons omringende landen werden al in een grijs verleden witte moerbeibomen gekweekt. In Zeeland vinden we al in 1611 activiteiten van Jean de la Bat. De zwarte moerbeibomen zijn in deze regio echter veel bekender dan de witte moerbeiboom, en wel vanwege zijn heerlijke vruchten. Jacoba van Beieren zou in Goes een zwarte moerbeiboom geplant hebben. Deze boom heeft heeft het tot in het begin van deze eeuw volgehouden en stond hier dan ook bekend als de Jacoba van Beierenboom.

Ten tweede moet je kennis hebben van het opvoeden of kweken van zijderupsen. In West-Europa m.n. in Frankrijk is in de vorige eeuwen een vrij groot aantal boeken daarover gepubliceerd.

Zijderupsen kweken doe je om een cocon te krijgen. Deze cocon moet weer afgehaspeld worden tot de zo bekende oneindig (ongeveer 2000 meter) lange zijden draad. En van deze draad moeten natuurlijk weer zijden stoffen geweven worden. Deze technieken moest men allemaal onder de knie krijgen, dus dit betekende boeken bestuderen , maar ook boeken schrijven.

Met zijde kun je ook nog andere dingen doen dan er alleen maar kleding van maken, Rijke VOC-kooplieden lieten er bruidsbrieven op drukken ( zoals ook te zien in Meliskerke), en de Middelburgse arts Servaes van de Coppello ging in 1743 wel heel erg ver door er zijn dissertatie op te laten drukken. Dit unieke boekwerk kunt u op deze expositie zien.

Naast de bekende "gewone" zijde van de zijderups bestaat er ook nog wilde zijde van de wilde zijderupsen. Ook hierover zijn op de expositie gepubliceerde boeken aanwezig.

Misschien is het wel zo dat de titel eigenlijk zou moeten zijn van "Boekenworm tot zijdeworm", want pas na goede kennisverwerving is het produceren van het mooie product zijde mogelijk.

Wilt u zien hoe een en ander met levende zijderupsen verloopt, hoe een moerbeiboom eruit ziet, of bent u benieuwd hoe de wilde zijdevlinders eruit zien of wilt u nog meer antiquarische boeken over de zijde bekijken?

Dan moet u zeker een bezoek brengen aan het Zijdemuseum, Kerkstraat 1 te Meliskerke. Dit museum is geopend van 31 mei t/m 27 september van di t/m za van 13.30 - 17.30 uur.

Deze expositie is samengesteld uit de collecties van de Zeeuwse Bibliotheek te Middelburg en van de Stichting Zijde te Meliskerke.